Intellectuele eigendom en internationaal privaatrecht

Th.C.J.A. van Engelen, Serie Boom Juridische praktijkboeken, Boom, 2007

De afgelopen decennia hebben het informatietijdperk en de opkomst van het internet de landsgrenzen in een duizelingwekkend tempo laten vervagen. Letterlijk met één druk op de knop kan een film, computerprogramma of uitvinding over de hele wereld worden verspreid. Voorafgaand aan de vraag wie de rechthebbende is en waar die zich tegen kan verzetten, rijst de vraag naar welk recht deze vragen dienen te worden beantwoord. Als die knoop is ontward, ontstaan vervolgens vragen als welk recht van toepassing is op de overdraagbaarheid van deze rechten en op de formele eisen waaraan een overdracht dient te voldoen. Mocht de rechthebbende zich vervolgens ook nog in imitation – ‘the finest form of flattery’ – mogen verheugen, dan rijst de prangende vraag of hij in alle landen afzonderlijk de strijd zal moeten aanbinden, of dat hij zich kan beperken tot een procedure bij één rechter. 

Het antwoord op deze vragen dreigt een lappendeken van nationaal en regionaal verschillende rechten en regels op te leveren, waarmee de rechtspraktijk eigenlijk niet goed uit de voeten kan. Een beetje octrooi, merk of auteursrechtelijk werk heeft waarde als onderdeel van een Europese of wereldwijde portefeuille en dient ook op dat niveau te gelde te kunnen worden gemaakt of bijvoorbeeld in onderpand aan een bank of investeerder te kunnen worden gegeven. Een bonte schakering van nationale jurisdicties die deze vragen op uiteenlopende wijze beantwoordt, is het laatste waar een rechthebbende in een global economy en het informatietijdperk op zit te wachten.
Heldere en kostenefficiënte oplossingen voor deze internationaal privaatrechtelijke ‘uitdagingen’ zijn vereist, zodat het recht als facilitator van innovatie en maatschappelijke vooruitgang kan fungeren, in plaats van een ‘blok aan het been’ te worden. In dit boek wordt het internationaal privaatrechtelijke IE-landschap voor de praktijk in kaart gebracht en worden routebeschrijvingen voor oplossingen aangereikt.